Pleidooi

Waar je woont bepaalt een deel van wie je bent. Waar kom je vandaan? Waar ben je opgegroeid?, vragen we elkaar. Je herinnert je de route van huis naar school, het plein of park of weiland waar je speelde. Je eerste hangplek en de stad waar je uitging. En dat blijft. Je levensloop is verbonden met de plekken waar je leeft, de leefomgeving is letterlijk de omgeving van het leven. En dat is universeel. Lees boeken en gedichten, zie films, schilderijen, foto’s, luister naar liedjes en je weet dat de leefomgeving meer betekent dan de fysieke en functionele structuur alleen.

De duiding van ruimtelijke kwaliteit is nauw verbonden met het belang dat men vooropstelt: people, planet en profit. Daarbij zijn altijd objectieve en subjectieve elementen in het spel. Maar uiteindelijk gaat ruimtelijke kwaliteit over de waarde van de omgeving voor de gebruikers, in een bepaald gebied en op een bepaald moment. Een waardevolle leefomgeving staat niet los in de tijd maar verbindt het verleden met het heden en met de toekomst. Hoog gewaardeerde ruimtes kunnen een gevoel van geborgenheid en betrokkenheid oproepen, dat maakt dat mensen zich echt thuis voelen. Hoog gewaardeerde ruimtes hebben door hun sociale, culturele en historische betekenis ook een hoge economische waarde.

In een waardevolle leefomgeving is kwaliteit geen luxe, geen toevoeging.

Het aansturen van de ruimtelijke kwaliteit gebeurt meer en meer met normen, criteria, voorschriften en regels. Ruimtelijke kwaliteit lijkt door juristen geregeld te worden.
Een aantrekkelijke omgeving kan echter nooit het resultaat zijn van regels. Regels zijn er vooral om grenzen aan te geven. Kwaliteit daarentegen ontkiemt in de harten van mensen en wordt werkelijkheid waar visie, vakmanschap en daadkracht een ontmoeting aangaan met de omgeving.

Download hier het hele pleidooi