Onvoldoende waarborgen voor kwaliteit

Amsterdam, 17 juni 2014

De Omgevingswet, die vandaag aan de Tweede Kamer wordt aangeboden, ruimt obstakels weg die nu verhinderen dat grote (bouw-)projecten de kwaliteit van de omgeving verbeteren. De nieuwe wet legt een zorgplicht voor omgevingskwaliteit bij de initiatiefnemers en de gemeenten, maar laat ze vrij in de manier waarop daar invulling aan wordt gegeven. De initiatiefgroep ‘Mooiwaarts’ is blij dat kwaliteit hoofddoel is van de nieuwe Omgevingswet.

“Omgevingskwaliteit ontstaat niet vanzelf, en is al helemaal niet het resultaat van strakke regels. Kwaliteit en schoonheid ontstaan in de harten van mensen en worden werkelijkheid waar visie, vakmanschap en daadkracht zich verbinden met de omgeving. De Omgevingswet garandeert niet dat die verbinding wordt gelegd, maar ruimt wel veel obstakels uit de weg”, aldus Flip ten Cate, directeur van de Federatie Ruimtelijke Kwaliteit en initiatiefnemer van Mooiwaarts.

Mooiwaarts spreekt van een “revolutionaire” wet, omdat niet langer rechtszekerheid, normen en regels centraal staan. Niet de vraag of een project wel ‘mag’ binnen alle regels, maar de vraag of het doel aansluit bij de ambities van de lokale gemeenschap, staat voortaan centraal. Dat heeft consequenties voor de houding van ambtenaren, bestuurders en hun kwaliteitsadviseurs: van toetsende bureaucraten moeten dat klantvriendelijke meedenkers worden.

Volgens de initiatiefgroep Mooiwaarts is het wel nodig dat de gemeente formuleert wat ze onder meerwaarde verstaat: een Omgevingsvisie zou verplicht moeten zijn voor gemeenten. En om te garanderen dat aan alle aspecten gedacht wordt, moet de Omgevingswet niet een onafhankelijke monumentencommissie verplicht stellen, maar in de plaats daarvan een integraal Omgevingsteam dat onder andere adviseert over restauratie van monumenten.

Lees ook het DriePuntenPlan van Mooiwaarts